Pop Art’ın grafik tasarım üzerindeki etkisi

Abstract

1950’li yıllarda İngiltere ve Amerika’da hemen hemen aynı zamanlarda ortaya çıkan Pop Art, modern sanatlarda adeta bir mihenk taşı olmuş ve güzel sanatlara yönelik yaklaşımları geri dönüşü olmayan bir şekilde değiştirmiştir. Birçok sanat akımında olduğu gibi Pop Art’ın temelinde Dadaizm vardır ve özellikle Duchamp bunda önemli bir yere sahiptir. Pop Art, popüler kültür ve tüketim kültüründen yola çıkarak ürettikleri eserlerle Soyut Dışavurumculuğun anti-tezi olarak konumlanmıştır. İngiltere’de Richard Hamilton ve David Hockney, Amerika’da Roy Lichtenstein ve Andy Warhol gibi sanatçılar bu sanat hareketinin ortaya çıkmasını ve gelişmesini sağlamışlardır. Türkiye’de ekonomik, sosyal ve kültürel koşulların elverişsiz olması sebebiyle Türk resim sanatında ve grafik tasarımda Pop Art çok etkili olmamıştır. Yine de bu dönemde, Burhan Doğançay, Altan Gürman ve Özdemir Altan gibi sanatçıların Pop Art’tan esinlendikleri görülmüştür. Cumhuriyet döneminde ekonomiyi iyileştirmek ve ulus bilincini yerleştirmek için afişler kullanılmıştır. İhap Hulusi Görey, Mengü Ertel, Yurdaer Altıntaş ve Sait Maden gibi büyük sanatçılar sosyal sorumluluk afişleri, tiyatro afişleri ve kitap kapağı tasarımları ve logo tasarımları yapmışlardır. Sonuçta, Pop Art dünyada sanat anlayışının değişimine sebep olurken, Türkiye’de o dönemde çok ilgi görmemiştir, ancak hiç kuşkusuz, daha sonra günümüz Türk sanatçılarının eserlerinde esin kaynağı olmuştur.